Ślub jednostronny

Bo serce nie jest sługa, nie zna, co to pany

I nie da się przemocą okuwać w kajdany.

A.Mickiewicz

Czasem w życiu bywa tak, że zakochujemy się do szaleństwa w kimś, kto wyznaje zupełnie inne wartości niż my albo został wychowany w innej kulturze czy wierze. Osoba wierząca staje wtedy przed pytaniem jak ma w takiej sytuacji wyglądać jej ślub. Katolicy mogą zawrzeć wówczas tzw. ślub jednostronny.

Co oznacza ślub jednostronny?

Ślub jednostronny lub inaczej ślub mieszany to przysięga małżeńska składana przez Młodych w kościele. Strona wierząca ślubuje przed Bogiem, strona niewierząca wobec świadków i według formuły stosowanej w Urzędzie Stanu Cywilnego.

Kto może wziąć ślub jednostronny?

Ślub jednostronny zawrzeć może wierny Kościoła katolickiego, który:

– został ochrzczony w Kościele katolickim,

– lub po chrzcie został do niego przyjęty,

– i formalnym aktem się od niego nie odłączył z kimś nienależącym do Kościoła katolickiego, np. osobą:

– nieochrzczoną,

– wychowaną w innej wierze lub będącej ateistą,

– niewierzącą,

– niepraktykującą,

– trwającą w cenzurze kościelnej (interdyktowanej lub ekskomunikowanej) .

Aby duchowny mógł udzielić ślubu jednostronnego musi on pouczyć obie strony o trzech koniecznych elementach małżeństwa:

– cel, jakim jest wzajemne dobro małżonków oraz zrodzenie i wychowanie potomstwa;

– jedność: jeden mężczyzna z jedną kobietą (jest to istotne np. w przypadku ślubu jednostronnego z muzułmaninem czy poganinem, który wychowany był w kulturze dopuszczającej wielożeństwo);

– nierozerwalność: brak możliwości rozwodu;

– i dodatkowo sakramentalność (pomiędzy osobami ochrzczonymi).

Kodeks Prawa Kanonicznego podaje w tej kwestii jeszcze jeden bardzo istotny warunek: żadna ze stron nie może wykluczać tych istotnych elementów małżeństwa. Nie wystarczy zatem samo pouczenie narzeczonych o tym, jaka jest nauka Kościoła katolickiego w tej materii. Należy zwrócić szczególną uwagę, jaka jest postawa strony niekatolickiej wobec tych elementów. Nie dopuszcza się w tej materii różnicy zdań, ponieważ wykluczenie któregokolwiek z wyżej wymienionych elementów skutkuje nieważnością małżeństwa.

Kto nie może wziąć ślubu mieszanego?

Dla niektórych rozczarowująca będzie informacja, że małżeństwo jednostronne z rozwodnikiem, ochrzczonym w Kościele katolickim nie jest możliwe. W przypadku unieważnienia pierwszego małżeństwa można oczywiście wziąć „normalny” ślub kościelny. Zdarzają się też nieraz sytuacje mniej oczywiste, kiedy to jedna ze stron, pragnących zawrzeć małżeństwo, nie jest lub nie była dawniej katolikiem i zawarła dawniej związek małżeński w swoim Kościele niekatolickim, w odpowiednim urzędzie państwowym lub według jakichś rytów religijnych. Później wzięła rozwód (nieistotne czy dane wyznanie taką możliwość dopuszcza czy też nie), a teraz chce wstąpić w związek małżeński w Kościele katolickim. W końcu w Kościele żadnego małżeństwa nie zawierała, prawda? Otóż warto wiedzieć, że w podobnych sytuacjach konieczne jest zbadanie ważności pierwszego małżeństwa. Gdyż nie będąc wcześniej katolikiem osoba ta nie musiała przestrzegać przepisów prawa kanonicznego, by ważnie zawrzeć małżeństwo. Dlatego przed zawarciem małżeństwa jednostronnego czy według nomenklatury kościelnej małżeństwa mieszanego tak istotne jest zbadanie ewentualnej „małżeńskiej” przeszłości strony niekatolickiej.

Jak wygląda ślub jednostronny?

Zanim w ogóle dojdzie do ślubu jednostronnego małżonkowie muszą postarać się o stosowną dyspensę od biskupa. Przyszli małżonkowie, jeśli nie istnieją ku temu poważne przeszkody, powinni zawrzeć małżeństwo mieszane w kościele, w obecności świadka urzędowego (zwykle jest to kapłan) oraz dwóch świadków zwykłych. Ceremonia nie różni się znacząco od tradycyjnego ślubu. Wyjątkiem może być ślub katolika z osobą prawosławną. Kościół katolicki dopuszcza w takim przypadku do ważności małżeństwa nie jest wymagana forma kanoniczna (jednakże do godziwości sakramentu owszem! Chyba że narzeczeni wcześniej uzyskają dyspensę od ordynariusza, wtedy oba warunki zostają spełnione). Nie jest dopuszczalne, by ślub jednostronny był zawarty w obu obrządkach albo przed przedstawicielami obu wyznań małżonków.

Co po ślubie mieszanym?

Strona katolicka zobowiązana jest do wychowania dzieci w wierzy katolickiej i do zadbania o to, by zostały ochrzczone. Kościół zawsze uczula, że takie małżeństwo niesie pewne ryzyko dla strony katolickiej, jednak równocześnie kanon 1128 Kodeksu Prawa Kanonicznego przypomina. «Ordynariusz miejsca oraz inni duszpasterze winni troszczyć się o to, ażeby katolickiemu małżonkowi i dzieciom zrodzonym z małżeństwa mieszanego nie zabrakło pomocy duchowej do wypełnienia ich obowiązków. Mają też wspierać małżonków w utrwalaniu jedności życia małżeńskiego i rodzinnego. Zatem również strona niewierząca lub wiary odmiennej, wstępując w związek małżeński z katolikiem, staje się przedmiotem troski Kościoła.

Kończąc – nie zapomnijcie, że fotograf na ślub jednostronny też się przyda 😉